Poznaj swój fototyp skóry i dowiedz się, jaki wybrać krem z filtrem SPF

Każdy z nas zna osobę, która bez większego wysiłku szybo opala się na piękny, złocisty brąz. I też taką, która pomimo sumiennego stosowania filtrów UV – zawsze się poparzy i będzie miała zaczerwienioną skórę. Być może jesteś jedną z nich. Skłonności te określa indywidualny fototyp skóry, czyli wrodzona ilość melaniny. Determinuje on sposób, w jaki możemy się opalać oraz określa ryzyko występowania poparzeń słonecznych.

Nadmierna ekspozycja na promienie słoneczne przyspiesza powstawanie zmarszczek, osłabia naczynia krwionośne, mocno wysusza skórę i powoduje zmiany w jej pigmentacji, czyli uporczywe przebarwienia. Planując urlop, szukamy odpowiedniego miejsca odpoczynku, szykujemy formę i przeczesujemy szafę w nadziei, że letnie ubrania sprzed roku wciąż będą na nas pasowały ;) Ale czy w tym ferworze przygotowań nie zapominamy zadbać o naszą skórę?

„Trzecie płuco” – bo tak niektórzy nazywają skórę, to największy organ ciała i bardzo ważny element naszego układu immunologicznego. Samodzielnie oddycha, wydala i wchłania różne substancje. Dlatego tak istotna jest ochrona skóry, która szczególnie latem jest narażona na wiele niekorzystnych czynników. Prawidłowa fotoprotekcja ma fundamentalne znaczenie w profilaktyce przeciwnowotworowej skóry.

Od czego zacząć? Warto poznać swój fototyp skóry, dzięki któremu będziesz w stanie określić poziom jej wrażliwości, zdolność do opalania, poznasz faktyczne zagrożenia wynikające z korzystania z kąpieli słonecznych i dowiesz się, jakie produkty ochrony stosować.

Co to jest fototyp skóry?

Fototyp skóry to klasyfikacja karnacji według zawartości melaniny w skórze. Melanina, czyli pigment skóry jest odpowiedzialny za kolor włosów, oczu i zmianę zabarwienia skóry pod wpływem działania promieni słonecznych. Nie wszyscy zdają sobie bowiem sprawę z tego, że opalenizna to naturalna reakcja obronna naszego organizmu na szkodliwe oddziaływanie słońca. Rozpoznanie fototypu skóry okazuje się niezwykle pomocne przy dobraniu odpowiedniej ochrony przeciwsłonecznej, czyli kremu z filtrem SPF. Określa też kto i jak długo może przebywać na słońcu lub korzystać z solarium (o ile nie ma ku temu przeciwskazań).

Fototypy skóry według Fitzpatrick’a

Od 1975 roku obowiązuje klasyfikacja, którą stworzył amerykański dermatolog Thomas B. Fitzpatrick. Dzięki obserwacjom lekarza udało się ocenić reakcję na promieniowanie ultrafioletowe różnych typów skóry i wyszczególnić ten, który jest najbardziej narażony na ryzyko poparzeń słonecznych. W rezultacie otrzymaliśmy sześć fototypów skóry. Klasyfikacja ta została stworzona, aby dopasować właściwe dawki promieniowania w leczeniu osób cierpiących na schorzenia skóry. System typu skóry Fitzpatricka pozwala przewidzieć reakcję różnych typów skóry na typowe zabiegi kosmetyczne (np. depilację laserową) i określa potencjalne zagrożenia z nimi związane, takie jak: podrażnienia, przebarwienia czy ryzyko bliznowacenia.

Jak sprawdzić fototyp skóry?

Aby określić swój fototyp skóry, wystarczy porównać swoje predyspozycje do opalania i uwarunkowania genetyczne z opisem wykonanym przez wspomnianego Fitzpatricka. Dla większej pewności i bezpieczeństwa można też przeprowadzić analizę w gabinecie dermatologicznym lub zwrócić się o pomoc do wykwalifikowanego kosmetologa.

Sześć kategorii w skali Fitzpatricka

Fototyp I – celtycki Dotyczy bardzo jasnej skóry, często pokrytej piegami i prześwitującymi naczynkami. Są to osoby o blond i rudych włosach, zwykle o niebieskim lub zielonym kolorze oczu. Skóra typu celtyckiego bardzo łatwo ulega oparzeniom słonecznym i trudno się opala, jest praktycznie pozbawiona melaniny – naturalnej ochrony przed słońcem. W takich przypadkach zaleca się stosowanie filtrów SPF 50 i unikanie kąpieli słonecznych.

Fototyp II – północnoeuropejski Ta skóra dalej jest wrażliwa na słońce, potrafi się łatwo poparzyć, ale przy częstej i krótkiej ekspozycji na słońce możliwe jest uzyskanie minimalnej opalenizny i lekko brązowego odcienia. Fototyp najczęściej spotykany u osób o różnych odcieniach blondu, niebieskich, szarych lub zielonych oczach, ze skłonnością do piegów. Dla posiadaczy północnoeuropejskiego typu karnacji również rekomenduje się wysoką ochronę przeciwsłoneczną – SPF 50.

Fototyp III – środkowoeuropejski Przedstawiciele tego fototypu charakteryzują się większą ilością melaniny w skórze niż dwa pierwsze. Ich skóra jest kremowa, dalej jasna, ale już w lekko śniadym odcieniu. Oczy są zwykle piwne, niebieskie, zielone lub szare, a włosy w kolorze ciemnego blondu albo brązu. Typ środkowoeuropejski łatwo się opala, a ich skóra czasami ulega oparzeniom, dlatego zalecana ochrona to filtr SPF 30.

Fototypy skóry według Thomasa B. Fitzpatrick'a

Fototyp IV – południowoeuropejski Typ południowoeuropejski to oliwkowa skóra, ciemne włosy i oczy. Z łatwością uzyskuje opaleniznę i rzadko ulega poparzeniom. Od tego typu znacznie zwiększa się naturalna odporność na promienie słoneczne. Nie oznacza to jednak, że powinna rezygnować z ochrony przeciwsłonecznej – w tym przypadku wskazana jest ochrona na poziomie 20-30 SPF.

Fototyp V – azjatycki i północnoafrykański Cera brązowa, włosy i oczy również mają ciemny kolor. Skóra bardzo łatwo i mocno się opala, praktycznie nie ulega poparzeniom. Wysoki poziom własnej ochrony przeciwsłonecznej nie zwalnia jednak z konieczności stosowania kremów z filtrem – dla tego typu rekomenduje się SPF 10-15.

Fototyp VI – afrykański i afroamerykański Osoby o bardzo ciemnej skórze i czarnych włosach. Ze względu na naturalne zabarwienie skóry opalenizna jest słabo widoczna, nigdy też nie ulega poparzeniom słonecznym. Mimo wszystko nadal należy ją zabezpieczać przed szkodliwymi skutkami promieniowania – należy stosować filtr SPF na poziomie 6-10.

Ochrona skóry przed promieniowaniem UV

Określenie fototypu skóry jest bardzo pomocne przy zbudowaniu strategii ochrony przeciwsłonecznej. Jednak bez względu na posiadany przez nas rodzaj karnacji zawsze powinniśmy korzystać z kąpieli słonecznych z umiarkowaniem. Kremy z filtrem SPF to podstawa pielęgnacji. Nie powinniśmy też zapominać o okularach przeciwsłonecznych i noszeniu czapki, która zabezpieczy głowę. Warto też obserwować swoje ciało – czy nie pojawiają się nowe pieprzyki lub nietypowe zmiany skórne. W przypadku ich występowania niezwłocznie powinniśmy udać się do dermatologa.